Legatum Prosperity سابقا رفاه یک کشور صرفا بر اساس شاخصهای اقتصاد کلان در نظر گرفته میشد؛ که میزان تولید ناخالص داخلی یک کشور بیانگر آن بود. اما بیشک رفاه چیزی بیش از انباشت ثروت مادی است؛ و شادمانی و رضایت از زندگی و امید به داشتن زندگی بهتر در آینده را نیز دربرمیگیرد. از این رو، شاخص رفاه موسسه لگاتوم با توجه به در نظر گرفتن درآمد و رفاه اجتماعی نسبت به سایر سنجشهای جهانی رفاه متمایز است.
شاخص رفاه لگاتوم ۱۴۲ کشوردر پنج منطقه [آمریکا، اروپا، منا (خاورمیانه و شمال آفریقا)، آسیا - اقیانوسیه، و آفریقای سیاه] را با هشت زیرشاخص کلی و ۸۹ متغیر خرد مورد ارزیابی قرار میدهد. زیرشاخص اقتصاد، عملکرد کشورها را در چهار حوزه سیاستهای اقتصاد کلان، رضایت و چشمانداز اقتصادی، بنیانهای رشد و کارآیی بخش مالی مورد سنجش قرار میدهد.
زیرشاخص کارآفرینی و فرصت محیط کارآفرینی، افزایش فعالیتهای نوآورانه و برابری فرصت در کشورها را میسنجد. زیرشاخص حکمروایی، عملکرد کشورها را در سه حوزه دولت پاسخگو و کارآمد، انتخابات آزاد، مشارکت سیاسی و حاکمیت قانونی ارزیابی میکند. زیرشاخص آموزش عملکرد کشورها را در سه زمینه دسترسی به آموزش، کیفیت آموزش، و سرمایه انسانی مورد سنجش قرار میدهد.
زیرشاخص بهداشت عملکرد کشورها را در سه عرصه برآیندهای بهداشت و سلامت، زیرساختهای سلامت و مراقبتهای پیشگیرانه میسنجد. زیرشاخص امنیت و آسایش عملکرد کشورها را از دو منظر امنیت ملی و ایمنی فردی مورد ارزیابی قرار میدهد. زیرشاخص آزادی فردی عملکرد و پیشرفت کشورها را در صیانت از آزادیهای فردی و ارتقاء رواداری اجتماعی میسنجد. زیرشاخص سرمایه اجتماعی نیز عملکرد کشورها را در دو حوزه انسجام و مشارکت اجتماعی و شبکههای اجتماع - محلی و خانواده مورد سنجش قرار میدهد.
کشور نروژ در سال۲۰۱۳ برای پنجمین سال متوالی در رده اول قرار دارد. سوئیس، کانادا، سوئد، نیوزیلند، دانمارک، استرالیا، فنلاند، هلند، لوکزامبورگ و ایالات متحده آمریکا نیز به ترتیب در رتبههای دوم تا یازدهمجای دارند. ایران در این فهرست رتبه ۱۰۱ را به خود اختصاص داده است که برگرفته از میانگین امتیازات آن در زمینههای اقتصادی، کارآفرینی، حکمروایی، آموزش، بهداشت، امنیت و آسایش، آزادی فردی و سرمایه اجتماعی است. ایران در فهرست سال ۲۰۱۲ لگاتوم در رتبه ۱۰۲ قرار داشت؛ این در حالی است که در سال ۲۰۱۰ در رتبه ۹۲ و ۲۰۱۱ در رده ۹۷ قرار گرفته بود. تنها کشور خاورمیانه که در این فهرست بهترین رتبه را به خود اختصاص داده، امارات متحده عربی است که در رده ۲۸ قرار گرفته است. کویت (۳۳)، اسرائیل غاصب (۳۹) و عربستان (۵۰) در ردههای بعدی هستند.
به طور کلی، نتایج نشان میدهد که سطح کلی رفاه جهانی نسبت به سال ۲۰۰۹ افزایش یافته است و در سال ۲۰۱۳ برای اولینبار تمامی زیرشاخصها افزایش داشتهاند، هرچند که افزایش آنها متفاوت بوده است. از بسیاری جهات، این تفاوتها نمایانگر رویدادهایی است که در جهان اتفاق افتاده است. زیرشاخص امنیت و آسایش و حکمروایی کمترین افزایش را داشتهاند که تاحدی به دلیل ناآرامیهای خاورمیانه و متأثر شدن سیاستمداران از بحران مالی و رکودهای متعاقب است. علاوه بر آن، با توجه به مشکلات اقتصادی پس از بحران مالی، طی پنج سال گذشته زیرشاخص اقتصاد رشد چندانی نداشته است. اما در حوزه آموزش، بهداشت، و کارآفرینی به وضوح پیشرفت وجود داشته است؛ که میزان افزایش این سه زیرشاخص در کشورهای کم - درآمد نسبت به کشورهای پردرآمد بیشتر بوده است.
بیشترین (درصد) افزایش سطح رفاه مربوط به آسیای میانه بوده است. از سال ۲۰۰۹ تاکنون، چهار کشور آسیایی چین(۷)، تایلند(۱۲)، تایوان(۱۶) و کره جنوبی (۱۹) در زمره ۲۰ کشور برتر در زیرشاخص اقتصاد قرار گرفتهاند؛ در حالیکه پنج کشور اروپایی فرانسه (۲۲)، دانمارک (۲۳)، فنلاند (۲۶)، بلژیک (۲۵)، و ایرلند (۳۳) سقوط کردهاند. این امر حاکی از تحول تدریجی در چشمانداز اقتصاد جهانی است. اما با این وجود رتبه کشورهای اروپاییِ نروژ، سوییس، سوئد و آلمان همچنان از سال ۲۰۰۹ افزایش داشته است.
نمودار صعود و افول کشورها: صعود آسیا، افول اروپا
زیرشاخص اقتصاد ۲۰۱۳-۲۰۰۹
منبع: شهروندان